1 Makkabeeërs 05
01Dou volken rondom heurden dat t altoar vannijs weer opbaauwd was en t haailegdom in olde stoat weerombrocht, werden ze roazend.
02Ze besloten om noazoaten van Jakob dij maank heur woonden, oet te reuden, en begunden dood en verdaarf onder t volk te zaaien.
03Judas trok op tegen noazoaten van Esau in Idumea, dij Isrelieten insloten haren. Hai vuil Akrabattene aan en brochde heur n dikke neerloag tou, dwong heur op knijen en plunderde stad.
04Hai rekende òf mit Beonieten, dij mit heur vaalkoelen en versperrings Isrelieten aalgedureg in hinderloagen lokten.
05Hai sloot heur in heur toorns op, belegerde heur en vervlökte ze en stook toorns dou mit elkenain derin, in brand.
06Dou trok e tegen Ammonieten op. Hai kreeg n groot en staark leger tegen zok over. Timoteüs was heur aanvoerder.
07Noa hail wat vechterij kreeg e heur der onder en versluig e ze.
08Dou e Jazer mit dörpen der om tou veroverd haar, keerde hai weerom noar Judea.
09Volken in Gilead beroamden mit nkander n plan om Isrelieten dij in heur kontrainen woonden, oet te reuden. Dij zöchten n hènkommen in vesting van Datema.
10 Doar vandoan stuurden ze n braif noar Judas en zien bruiers. Der ston dit in:
"Volken om ons tou hebben mit nkander n plan beroamd om ons oet te reuden.
11 Ze stoan op t punt om vesting doar wie ons hènkommen vonden hebben, te verovern. Timoteüs is aanvoerder van heur soldoaten.
12 Ie mouten votdoalek kommen en ons helpen, want der binnen al n haile bult van ons sneuveld.
13 Aal ons bruiers in kontrainen van Tobia, om en bie doezend man, binnen al ombrocht. Heur vraauwen en kinder binnen gevangennomen en heur hebben en holden is roofd."
14 Judas en zien bruiers haren braif nog mor naauw lezen of der kwammen bodes aan oet Galilea. Ze haren heur klaaier scheurd en vertelden heur:
15 "Ptolemaïs, Tyrus, Sidon en t haile haaidense Galilea hebben mit nkander n plan beroamd om ons finoal oet te reuden."
16 Dou ze dat heurden, raipen ze n grode vergoadern bie nkander om te beroadsloagen wat ze veur heur bruiers doun konden dij aanvalen werden en in nood verkeerden.
17 Judas zee tegen zien bruier Simon: "Neem zo veul manlu mit astoe neudeg bist en verlös dien bruiers in Galilea. Ik zel mit bruier Jonatan noar Gilead tou goan."
18 Josefus, Zacharias zien zeun, en Azarias luit e achter as laaiders van t volk, mit rest van t leger dat Judea beschaarmen mos.
19 Hai bestelde heur: "t Volk staait onder joen permoters. Mor denk ter om: begun nait mit vijand te vechten veurdat wie weerom binnen."
20 Simon kreeg drijdoezend man mit noar Galilea, en Judas kreeg aachtdoezend man veur veldtocht noar Gilead.
21 Dat zodounde rukte Simon op noar Galilea. Noa hail wat vechterij wos hai vremde volken heur macht te breken.
22 Hai zat achter heur heer aan poort van Ptolemaïs tou. Aan vijanden heur kaant sneuvelden om en bie drijdoezend man. Heur woapenoetrusten roofde hai.
23 Hai verlöste Jeuden oet Galilea en Arbatta, mit heur vraauwlu en heur kinder, en brochde heur mit heur haile hebben en holden noar Judea weerom. Wat wazzen ze blied!
24 Ondertussen wazzen Judas Makkabeüs en zien bruier Jonatan Jordaan overstoken en drij doag deur woestijn trokken.
25 Dou kwammen ze n koppel Nabateeërs tegen. Dij kwammen heur in aal vree in muit en vertelden wat Jeuden in Gilead aalmoal overkommen was:
26 "n Haile bult van heur binnen insloten in grode vestingsteden Bosorra, Bozor, Alema, Chasfo, Maked en Karnaïn
27 en ook in aander steden van Gilead kinnen Jeuden gain kaant meer oet. Ze binnen van plan om dij vestings mörgen aan te valen en in te nemen en Jeuden aalmoal aigenste dag nog oet te reuden."
28 Hierop keerde Judas mit zien leger deur woestijn weerom noar Bosra. Hai veroverde stad, brochde ale manlu om, plunderde hoezen en stook stad in brand.
29 Snaachts ging e doar vandoan en rukte op noar vesting van Datema.
30 Dou t licht wer zagen ze n kolesoale koppel volk, drok in aanvaal en mit ledders en störmtuug aan t perbaaiern om vesting te verovern.
31 Judas begreep dat t gevecht al begund was. Tou stad oet kwam der n bult roupen en reren en der wer op trompetten bloazen.
32 Hai raip noar zien manlu: "Vecht vandoag veur ons volk!"
33 In twij ofdailens vuilen zai vijand in rug aan, aalgedureg op trompetten bloazend en gebeden oetroupend.
34 Zo gaauw as Timoteüs zien strieders gewoar werden dat ze mit Makkabeeër Judas te doun haren, trokken ze aan hakken. Judas brochde heur n dikke neerloag tou. Der sneuvelden dij dag sikkom aachtdoezend man.
35 Doar vandoan ging Judas noar Maäfa tou. Hai dee n aanvaal op stad, veroverde dij en brochde ale manlu doar om. Stad plunderde hai en stook hom in brand.
36 Doarnoa trok e wieder en veroverde Chasfo, Makea, Bozor en overge steden van Gilead.
37 Dou dit aalmoal zien beslag kregen haar, brochde Timoteüs n nij leger op n bainen en legerde zok tegen Rafon over, aan aanderkaant beek.
38 Judas stuurde spionnen vot om t kaamp te verkennen. Zai meldden hom: "Hai beschikt over n kolesoal leger, want ale volken oet omtrek hebben zok bie hom aansloten.
39 Boetendes het e ook nog koppels Arabieren huurd. Ze hebben heur kaamp aan overkaant opsloagen en stoan kloar om joe aan te valen." Judas trok op, heur in muit.
40 Hai kwam bie beek dij vol wotter ston. Timoteüs zee tegen aanvoerders: "As hai as eerste overstekt, kin we niks tegen hom begunnen. Den zel e wis meer maans wezen as wie.
41 Mor as e benaauwd is en aan overkaant blift, den goan wie noar aanderkaant en bin wie hom boas."
42 Dou Judas bie beek kommen was, stelde hai soldoat-schrievers aan kaant op en bestelde heur: "Zörg der veur dat ter gainain in t kaamp achterblift. Elk mout mit aan t vechten."
43 Zulm stook e as eerste over en ale manschoppen gingen hom achternoa. Haaidens werden finoal versloagen, ze smeten heur woapens vot en gingen der vandeur noar t haailegdom van Karmaïn.
44 Mor Jeuden veroverden stad en stoken t haailegdom mit elk dij der in touhuil, in brand. Zo wer Karnaïm versloagen en der was gainain meer dij wat tegen Judeeërs begunnen kon.
45 Judas brochde ale Isrelieten dij in Gilead woonden bie nkander, van klaain tot groot, mit heur vraauwlu, heur kinder en heur haile hebben en holden, n haile bult volk. Mit nkander gingen ze op pad noar Judea.
46 Zo kwammen ze bie Efron, n grode, swoar verstaarkte stad, doar ze langs mozzen. Links of rechts verbie kon nait, ze mozzen der dwaars deur hèn.
47 Inwoners van stad sloten weg veur heur òf en zetten poorten dicht mit stainen.
48 Jeuden stuurden bodes noar heur tou mit t vrundelk verzuik: "Loat ons over joen gerechteghaid trekken om noar ons laand te goan. Gainain zel joe wat doun, wie willen allenneg mor lopend deur stad trekken." Mor ze deden poorten nait open.
49 Dou luit Judas in t legerkaamp omroupen dat elkenain op t stee doar e was, zien stellen innemen mos.
50 Manlu stelden zok op en bestookten stad haile dag en haile naacht, tot ze hom in handen haren.
51 Judas brochde ale manlu om, muik stad mit grond liek, plunderde dij en trok ter deur, dwaars over lieken hèn.
52 Hai stook Jordaan over noar grode vlakte bie Bet-San.
53 Ondertussen zörgde hai der veur dat achterblievers nait wieder achteraan kwammen. Hai sprak t volk aalweg moud in, haile tocht deur tot ze in Judea wazzen.
54 Ze gingen vol bliedschop en vreugde bie Sionsbaarg omhoog en brochten der brandovvers, omdat ze gainent verloren haren en elk vaaileg en wel weeromkommen was.
55 In tied dat Judas en Jonatan in Gilead wazzen en heur bruier Simon in Galilea, in de buurt van Ptolemaïs,
56 heurden baaide legeraanvoerders Josefus, Zacharis zien zeun, en Azarias van heur heldendoaden en veldsloagen.
57 Ze zeden tegen nkander: "Loat wie ook perbaaiern noam te moaken en optrekken tegen volken om ons tou!"
58 Ze gavven t leger bevel op te trekken noar Jamnia.
59 Mor Gorgias en zien manlu kwammen heur tou stad oet in muit om mit heur slag te levern.
60 Josefus en Azarias werden op vlucht jagd en ze zatten achter heur heer aan grèns van Judea tou. Dij dag sneuvelden der sikkom twijdoezend Isrelieten.
61 Dizze dikke neerloag trof t volk, omdat legerlaaiders nait noar Judas en zien bruiers lusterd haren, mor held oethangen wollen.
62 Boetendes heurden ze nait bie femilie van manlu aan dij t geven was, Israël te redden.
63 Heldhaftege Judas en zien bruiers stonden in hoog aanzain in hail Israël en bie ale volken doar heur noam bekend wer.
64 Van ale kanten kwam men heur eer bewiezen.
65 Judas en zien bruiers trokken vannijs noar t zuden om tegen Esau zien noazoaten te vechten. Hai veroverde Hebron en dörpen der om tou, huil vestingmuren omdeel en stook toorns om stad tou in brand.
66 Dou ging e noar t laand van Filistijnen en kwam deur Maresa.
67 Dij dag sneuvelden der ook priesters dij heur heldendoaden verteunen wollen en doarom, zunder goud noa te denken, aan t vechten goan wazzen.
68 Vervolgens boog Judas òf noar Azotus in t laand van Filistijnen. Hai vernailde heur altoars, stook heur godenbeelden in brand, plunderde steden en ging weerom noar Judea.
|
